Ăn tết của người Tây Bắc có gì đặc biệt?

Trên đất nước Việt Nam chúng ta có 54 dân tộc anh em, mỗi dân tộc đều có bản sắc văn hóa riêng. Chính vì vậy trong mỗi dịp tết đến xuân về thì mỗi nơi cũng có những phong tục độc đáo khác nhau để tận hưởng ngày tết truyền thống của quê hương, xứ sở của mình. Để giải đáp câu hỏi Ăn tết theo kiểu Tây Bắc có gì đặc biệt? bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu văn hóa ăn tết của một số dân tộc tiêu biểu ở đây và khám phá những nét ẩm thực Tây Bắc nhé.

Nhắc đến Tây Bắc thì một trong những dân tộc tiêu biểu và chiếm số lượng đông đảo nhất là dân tộc Thái. Cùng với đồng bào cả nước, người Thái cũng đón Tết Nguyên đán như các dân tộc khác trên khắp dải đất hình chữ S. Tuy nhiên, tục đón năm mới của người Thái lại có những điều đặc biệt và thú vị hơn các dân tộc khác.

Ngày Tết của các dân tộc Tây Bắc

Ngày Tết, ở bất kỳ đâu cũng sẽ có mâm cúng tất niên, người Thái cũng chuẩn bị rất chu đáo và kỹ càng mâm cúng tất niên đón chào năm mới. Tuy nhiên, trong mâm cúng của người thái Tây Bắc cũng có những nét riêng biệt và không thể thiếu các món ăn như: cơm mới, cá đồ, măng khô, thịt gà, Thịt Lợn Gác Bếp, … theo phong tục của người dân tộc, đó là các món ăn hầu như là bắt buộc phải có trong mâm cỗ cúng ngày Tết.

Ngoài ra, khác với các dân tộc khác, dân tộc Thái thường dậy sớm mổ gà vào ngày mùng 1 tết. Theo quan niệm của họ thì mùng 1 mổ gà thì cả năm sẽ sung túc, có đầy đủ của cải để sử dụng. Để trừ tà và bảo vệ các thành viên trong gia đình được khỏe mạnh người Thái thường cúng khá cầu kỳ, ngoài tổ tiên còn có thổ địa, thần bếp….

Ngày nay, phong tục của người Thái mặc dù vẫn giữ được nét truyền thống nhưng đã có nhiều sự biến đổi sao cho phù hợp với sự phát triển của xã hội. Ví dụ như việc mổ gà vào mùng 1 tết cũng đã dần được xóa bỏ, trong mâm cúng cũng không quá nhiều đồ tránh gây lãng phí….

Các món ăn không thể thiếu trong dịp tết cổ truyền

Một dân tộc nữa cũng vô cùng đặc biệt và có những tục lệ truyền thống đặc sắc không kém các dân tộc khác chính là dân tộc H’mông.

Người H’mông không ăn tết Nguyên Đán như người Thái, mà họ thường ăn tết trước đó khoảng 1 tháng tùy nơi. Người H’mông cũng không có tập tục đón giao thừa. Đối với họ, tiếng gà gáy đầu tiên của sáng sớm mùng Một mới là cái mốc đánh dấu một năm mới bắt đầu. Tối hoặc nửa đêm 30, người ta cúng tổ tiên bằng một con lợn sống, một con gà trống còn sống. Sau đó mới mang lợn và gà ấy đi giết thịt. Thịt xong đem cúng một mâm thịt chín, rồi ăn cơm uống rượu đến khi nghe thấy tiếng gà gáy đầu tiên.

Đặc biệt, nói đến Tết của người H’mông không thể không nói đến một lễ hội gọi Gầu tào. Theo tiếng H’mông, Gầu Tào có nghĩa là “địa điểm chơi”. Theo tập quán, lễ hội Gầu Tào thường do ba gia đình có quan hệ huyết thống hoặc thông gia với nhau và có hoàn cảnh như nêu trên cùng tổ chức.

Người Mường mang đặc sản dân tộc ra tiếp khách

Một trong những dân tộc khác được nhắc đến ở Tây Bắc chính là dân tộc Mường.

Người Mường quan niệm, Tết là dịp để cả gia đình nghỉ ngơi, sum họp sau 1 năm lao động vất vả, dịp để báo với tổ tiên về những thành quả trong cả năm, cầu mong những điều tốt sẽ đến trong năm mới. Với lòng thành hướng về cội nguồn, người Mường rất coi trọng việc thờ cúng tổ tiên trong dịp Tết, nét ăn tết của người Mường khá tương đồng với người Thái.

Trước tết, các gia đình người Dao trong thôn đã chuẩn bị lợn, gà, gạo nếp nương ngon, thịt lợn và lá dong để gói bánh chưng …. Bếp lửa vừa để giữ ấm trong những ngày giá rét, vừa mang ý nghĩa tượng trưng cho một gia đình hạnh phúc, hòa thuận êm ấm, cuộc sống no đủ, sung túc trong cả năm. Trong ngày tết người Mường thường dựng lên các lễ hội được mùa xuân, vào mỗi năm khi tết đến người ta trồng một cây nêu để ba gia chủ sẽ lần lượt lấy cây nêu và những vật treo trên cây về để lấy phúc, lấy lộc.

Đừng quên thường xuyên ghé thăm website Đặc sản Tây Bắc của chúng tôi để cập nhật thường xuyên các bài viết, khám phá du lịch – ẩm thực – văn hóa người dân vùng cao Tây Bắc của tổ quốc ta. Nếu có nhu cầu mua các đặc sản ngon miệng nơi đây, các bạn có thể tham khảo các sản phẩm đang có bán trên website của chúng tôi: