Khám phá lễ hội Lồng Tồng của người Tày – Khám phá Tây Bắc

Lễ hội Lồng Tồng là lễ hội của người Tày được tổ chức vào ngày rằm tháng giêng (âm lịch) hàng năm, đây là lễ hội cầu mùa truyền thống mang nét đặc sắc, vui nhất của những người con dân tộc Tày trong dịp đầu xuân năm mới, mong muốn gửi gắm những ước mong của dân làng cầu một năm mưa thuận gió hòa, vạn vật sinh sôi nảy nở, người người ấm no, nhà nhà hạnh phúc.

Mời các bạn hãy cùng đặc sản Tây Bắc tìm hiểu và khám phá những nét độc đáo của lễ hội này trong bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu về lễ hội Lồng Tồng của người Tày

Nhắc đến mảnh đất Yên Bái khi khám phá Tây Bắc, người ta thường nói về nhiều lễ hội rất đặc trưng như hội xòe Mường Lò, lễ hội đền Đại Cại, và một trong số đó không thể không nhắc đến là lễ hội Lồng Tồng của người Tày ở vùng đất Kiến Thành là một nét văn hóa đặc trưng vô cùng nổi tiếng.

Lễ hội này cũng thường được gọi với cái tên là lễ hội xuống đồng, quy tụ những sắc thái văn hóa vô cùng đặc trưng của dân tộc như: Nùng, Sán Chỉ, Dao… đây là hoạt động tín ngưỡng cầu trời cho được gió hòa mưa thuận, cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, đem lại cuộc sống ấm no sung túc.

Lễ hội này sẽ được tổ chức trên những thửa ruộng tốt, to nhất của vùng, tuy nhiên chưa có tài liệu nào đưa ra nghiên cứu lễ hội này được xuất phát từ khi nào, nhưng chúng ta có thể chắc chắn một điều rằng, khởi nguồn của lễ hội phải được sinh ra từ xã hội của người Tày khi họ bắt đầu sống quây quần thành bản làng trong cộng đồng, đây là nét văn hóa đặc trưng không thể thiếu khi chúng ta khám phá Yên Bái.

Thời gian tổ chức lễ hội Lồng Tồng

Lễ hội thường được tổ chức hàng năm vào đúng ngày rằm tháng giêng, lễ hội của người Tày ở khu vực Yên Bái được tổ chức ở khu vực Kiến Thành, trên những vùng ruộng rộng rãi, to và trù phú nhất để làm lễ.

Nếu các bạn yêu thích tìm hiểu về du lịch Tây Bắc thì xin hãy thường xuyên ghé thăm và ủng hộ website của chúng tôi, ý kiến đóng góp của các bạn cũng là một nguồn động lực lớn lao cho đội ngũ của chúng tôi.

Nét đặc sắc của lễ hội Lồng Tồng của người Tày ở Kiến Thành, Yên Bái

Phần Lễ

Phần lễ bao gồm những nghi thức truyền thống vô cùng trang trọng. Mở đầu lễ hội là phần rước hoa quả, cỗ bánh, sau đó đến lễ cúng Thành Hoàng bản thổ, thần suối, thần Núi: Núi Khau Raáo nằm ở phía Tây, núi Khau Thú nằm ở phía Bắc, núi Khau Cuốm nằm ở phía Nam và miếu Bà Chúa nằm ở phía Đông. Họ cầu cho mưa thuận gió hòa, cầu cho chim muông, sâu bọ không phá hoại mùa màng, dân làng luôn khoẻ mạnh, đời sống của nhân dân luôn được ấm no, hạnh phúc.

Tục truyền từ thời xa xưa, lễ cúng Thành Hoàng bản thổ của bản Roòng Raáo được đồng bào nơi đây dâng lên 6 cỗ bánh, mỗi cỗ bánh gồm 6 loại bánh gồm có: bánh bìa, bánh tẻ, bánh uôi, bánh trà làm, bánh phong trú, bánh nổ và một cây hoa 12 tầng tượng trưng cho 12 tháng trong năm đơm hoa kết trái. Thân của những cây hoa phải được làm bằng cây găng gai, những bông hoa được tạo nên từ cây dâu, những vòng hoa tròn sẽ được cắm vào cành găng để tạo thành cành hoa rất đẹp.Mỗi đầu của cành hoa lại được treo một quả khế, tượng trưng cho những hạt lúa to trĩu cành. Mỗi cỗ bánh này phải kèm theo 7 mâm cỗ với các món ăn ngon và đặc trưng của ẩm thực Tây Bắc là gà, lợn, xôi nếp. Đi cùng với mân cỗ bánh chính là cờ thần và chiêng trống làm bừng lên không khí vui tươi của lễ hội.

Không thể thiếu được trong phần này đó là lễ cũng miếu bà Chúa. Truyền thuyết nơi đây kể rằng: Có nàng công chúa Quỳnh Hoa và bản Roòng Raáo và chứng kiến cuộc sống của người dân nơi đây vì khổ quá, đến bát còn không có để mà ăn, Thương cảm trước tình cảnh đó, nàng quay về triều đình để xin cứu giúp cho dân lành. Không may trên đường đi, tới thác Rào Hạ thì nàng đã bị lũ cuốn trôi đi, từ đó dân làng đã lập ngôi miếu thờ nàng ngay bên bờ thác và đặt tên là miếu bà Chúa. Cứ ngày 25 tháng chạp âm lịch mỗi năm, người dân trong làng lại sắm sửa lễ vật mang dâng cúng bà Chúa để cảm ơn bà đã phù hộ cho dân làng. Tất cả các nghi lễ đều thể hiện tấm lòng thành kính, biết ơn của dân làng đối với đất trời và đối với người xưa có ơn với bản làng.

Xen với phần lễ này, già làng và các nghệ nhân cùng đồng bào nơi đây cùng nhau trình diễn màn đồng diễn gồm 6 tiết mục điệu dậm cổ: dậm víi (múa quạt), dậm đàn tính, dậm teo kéo, dậm đáp (múa kiếm), dậm chéo rứa (múa chèo thuyền) và dậm quét sân rồng.

Nếu yêu thích văn hóa Tây Bắc chắc hẳn các bạn cũng sẽ yêu thích rất nhiều những món ăn ngon, những món đặc sản nổi tiếng nơi đây, mời bạn tham khảo ngay gia vị muối chẩm chéo dùng hàng ngày cho bữa ăn thêm ngon nhé.

Phần Hội

Tiếp sau phần lễ chính là phần Hội chính – luôn được chờ đợi vì nhiều các hoạt động sôi nổi, vui nhộn cùng sự tham gia của hàng ngàn người dân làng bản cũng như khách thập phương. Phần hội này có nhiều trò chơi dân gian như: đánh yến, bắn nỏ, ném còn, đẩy gậy…

Còn có cả hoạt động thi cấy lúa nước trên mảnh ruộng nước đã được bừa từ hôm trước, những phụ nữ nhanh nhẹn nhất, cấy giỏi nhất sẽ được lựa chọn để tham gia hội thi này.

Các trò chơi khác diễn ra trong lễ hội Lồng Tồng gồm có: Ném còn, đấu gậy, kéo co, cờ tướng, bắn nỏ, chọi chim, cau quay, đánh đáo, đánh khăng, đánh bi, đi cà khoeo, đánh đu… thu hút rất nhiều người tham gia nhất là các bạn trẻ, thể hiện được sự giản dị gần gũi, tinh thần vui tươi và tính chất cộng đồng của những người dân nơi đây.

Những hình thức sinh hoạt mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc này đã thực sự là cầu nối kết nối tinh thần bản làng giữa các dân tộc như Tày, Mông, Dao và Kinh trong vùng lại với nhau.

Lễ hội văn hóa Lồng Tồng của người Tày ở Kiến Thành không chỉ chứa đựng những nét sinh hoạt cộng đồng đặc sắc mà còn chứa nhiều giá trị nhân văn trong đó. Nếu có dịp lên Yên Bái, về Kiến Thành thì bạn hãy tham gia lễ hội này để hiểu hơn những nét đặc trưng văn hóa thú vị của người dân nơi đây, thưởng thức và mua những món đặc sản thơm ngon nơi đây về làm quà như thịt trâu gác bếp nhé.

Chúc các bạn luôn mạnh khỏe và luôn có những chuyến tham quan đầy bổ ích.