Hội cốm của người Tày – Thể hiện trọn vẹn sự tỉ mỉ và đời sống tinh thần phong phú của người dân tộc vùng Tây Bắc
Hội cốm của người Tày chiếm một phần quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây
Lễ hội giã cốm hay còn được biết đến với một cái tên khác là “Tăm Khảu Mảu”, là một ngày hội đặc trưng của người dân tộc Tày, thường được tổ chức vào thời điểm vừa thu hoạch mùa màng xong, đây vừa là dịp để họ ăn mừng vừa là cơ hội để tổ chức cúng kính các vị thần linh đã giúp đỡ họ có một mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa.
Đây là lễ hội được tổ chức hằng năm, được truyền từ bao thế hệ và vẫn còn duy trì đến ngày hôm nay. Hội cốm được bà con nơi đây rất chú trọng, tỉ mỉ trong khâu chuẩn bị và tổ chức. Tuy hội cốm được tổ chức sau khi mùa vụ kết thúc nhưng từ đầu mùa thì người dân đã bắt đầu lên kế hoạch chuẩn bị rồi, nhờ vậy, bạn đã có thể hiểu được tầm quan trọng của lễ hội này đối với người Tày rồi phải không nào.
Hội cốm của người Tày thường được tổ chức tại huyện Bảo Yên, Lào Cai vào ngày 15/9 âm lịch hằng năm
Vào những ngày này, các làng thường sẽ tổ chức nhiều buổi thi thố để tranh tài giữa các gia đình người Tày
Thời gian và địa điểm tổ chức Hội cốm của người Tày
Tại Lào Cai, hội cốm thường được tổ chức tại huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, vào ngày 15/9 âm lịch hằng năm, cùng là thời điểm mùa vụ vừa kết thúc, bắt đầu thời gian nghỉ ngơi và chuẩn bị gieo mạ để bắt đầu mùa vụ tiếp theo.
Đặc sản Tây Bắc được đề xuất: Gạo nếp nương Tây Bắc
Những hoạt động đặc sắc tại hội cốm của người Tày
Phần lễ của hội cốm của người Tày
Để bắt đầu hội cốm của người Tày, từ sáng sớm, người dân nơi đây đã thức dậy, mang những bộ trang phục đẹp nhất rồi đi ra cánh đồng và bắt đầu ngắt những cây nếp đã chín vàng, nặng trĩu vẫn còn đọng sương sớm để mang về chuẩn bị cho lễ hội.
Phần nếp này sẽ được chế biến và giã để trở thành cốm, nên nếp có vai trò rất quan trọng trong lễ hội, nó mang theo linh hồn cũng như chất xúc tác giúp buổi lễ thêm thành công hơn. Vậy nên, việc chọn nếp rất cầu kỳ, tỉ mỉ, nếp phải được chọn từ những hạt đã chắc nẩy, có màu vàng nhạt. Tiếp theo, có 2 cách để chế biến nếp, một là bạn sẽ luộc hoặc sẽ rang chín chúng, sau đó cho vào đuống và giã tiếp.
Có thể nói, giã cốm chính là hoạt động vui nhộn và hấp dẫn nhất của lễ hội. Trong khi giã, xung quanh sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn nghệ, ca mùa để cổ vũ tinh thần cho những người giã cốm.
Giã cốm cũng cần có kỹ thuật chuyên nghiệp bạn nhé, bạn cần phải giã chúng theo những điệu nhạc dân gian của người Tày thì hạt cốm mới ngon, mới mềm và truyền tải được năng lượng cũng như sự chân thành của người Tày với thần linh. Để hoàn thành phần lễ của hội cốm của người Tày, người giã cần phải giã theo nhịp của khoảng 6 bài, mỗi bài đều mang một ý nghĩa thiêng liêng khác nhau, mỗi một giai điệu và ca từ không giống nhau, có thể là bài về tình yêu nam nữ, về mùa màng bội thu, về những đức tính hiền hòa của người Tày,…
Và sau khi kết thúc phần giã cốm, bạn sẽ đến phần chế biến các món ăn được làm từ cốm vừa giã. Cốm tươi thì được làm thành món ăn tráng miệng với chuối ngự, một phần khác thì được dùng để nấu cháo vịt, nấu xôi hoặc chiên lên để ăn vặt.
Tất cả những món ăn này đều được dâng lên đầu tiên cho các vị thần linh để họ có thể dùng trước, thấu hiểu được sự biết ơn của người nông dân muốn truyền đến họ và cầu mong cho họ tiếp tục có một mùa màng bội thu nữa.
Hội cốm có thể diễn ra xuyên suốt cả ngày, bạn dường như sẽ nghe được tiếng giã cốm văng vẳng khắp cả ngày.
Vào buổi sáng sớm sẽ là hoạt động ra đồng để cắt những nhánh nếp chín vàng, chắc nảy với màu vàng ươm
Vào những ngày này, mọi người thường sẽ diện những trang phục đẹp nhất để chào mừng ngày Hội cốm của người Tày
Những người phụ nữ lớn tuổi sẽ trổ tài sàn nếp, giã nếp và nấu ăn để chiêu đãi các vị thần linh
Thường mọi người sẽ tụ họp ra đình làng để thi làm mâm cỗ cốm giữa các làng với nhau
Hội cốm của người Tày luôn thu hút sự tham gia và hứng thú của nhiều đồng bào khác, họ cũng đến để xem và chung vui lễ hội
Giã cốm là công đoạn quan trọng và tốn nhiều công sức, kỹ năng nhất trong các công đoạn của Hội cốm của người Tày
Ẩm thực tại Hội cốm của người Tày
Ẩm thực Tây Bắc đặc sắc nhất của ngày hội chính là vô số các món ăn hấp dẫn được làm từ cốm giã. Sau khi dâng lên cúng cho các thần và tổ tiên thì bạn đã có thể bắt đầu thưởng thức các món ăn hấp dẫn này rồi. Cốm tại đây rất thơm, ngon, mềm và rất dẻo, cùng với cách nấu đặc trưng của dân tộc vùng Tây Bắc, bạn sẽ có cơ hội được ăn những món ăn vô cùng hấp dẫn, ngon miệng với hương vị rất tự nhiên, thanh đạm.
Sau khi giã cốm, cốm sẽ được chia nhỏ thành các phần và chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn
Cốm tại đây mang hương vị vô cùng hấp dẫn, mềm dẻo, thơm ngào ngạt và có màu xanh tươi vô cùng hút mắt
Hội cốm của người Tày chính là một điểm đến tuyệt vời để chuyến du lịch của bạn thêm trọn vẹn hơn nhé. Đến đây, bạn như đang được trở về những ngày còn xa xưa với những hình ảnh vô cùng bình dị, đơn giản nhưng tràn ngập cảm xúc và chân thành. Đặc biệt người dân tộc Tày rất nhiệt tình và tốt bụng, nếu bạn ghé đến, họ nhất định sẽ rủ bạn vào để có cơ hội được trải nghiệm trọn vẹn lễ hội cốm vô cùng đặc sắc và độc đáo.
Nếu các bạn muốn tham khảo thêm các món ngon để có thể mua về làm quà mang sự đặc trưng của đồng bào miền cao, mời các bạn tham khảo món ngon Thịt trâu gác bếp nhé.